Światowy Dzień bez Tytoniu 2019

Tematem Światowego Dnia Bez Tytoniu 2019 jest „Tytoń i zdrowie płuc”. Kampania zwiększa świadomość na temat negatywnego wpływu tytoniu na zdrowie płuc ludzi, od raka po przewlekłe choroby układu oddechowego, podstawową rolę, jaką odgrywają płuca dla zdrowia i dobrego samopoczucia wszystkich ludzi. Kampania służy również jako wezwanie do działania, opowiadając się za skuteczną polityką ograniczenia konsumpcji tytoniu i angażowania interesariuszy z wielu sektorów w walkę o kontrolę tytoniu.
Styl życia decyduje o naszym zdrowiu, jednak najważniejszym elementem stylu życia jest niepalenie. Jako naród, Polacy wracają z „dalekiej podróży”. Na początku lat dziewięćdziesiątych rozpoczęto walkę z tytoniem. W Polsce częstość zachorowań na raka płuca – schorzenia występującego prawie wyłącznie u palaczy – była najwyższa na świecie. Polacy wypalali rocznie ponad 100 miliardów papierosów. Wszyscy palili wszędzie. Przez ostatnie dziesięciolecia jako społeczeństwo dokonaliśmy niewiarygodnego postępu. Częstość palenia zmniejszyła się o połowę. Szkodzenie innym poprzez palenie w miejscach publicznych zostało zakazane. W konsekwencji doszło do zmniejszenia zachorowań z powodu raka płuca. Ciągle jednak jesteśmy na początku drogi. W 2016 roku osiem milionów palaczy w Polsce spaliło 40 miliardów papierosów.
Jak tytoń zagraża zdrowiu płuc ludzi
Rak płuc. Palenie tytoniu jest główną przyczyną raka płuc, odpowiedzialną za ponad dwie trzecie zgonów z powodu raka płuc na całym świecie. Drugie narażenie na dym w domu lub w miejscu pracy zwiększa ryzyko raka płuc. Rzucenie palenia może zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka płuc, po 10 latach rzucania palenia ryzyko raka płuc spada o około połowę w porównaniu z paleniem.
Przewlekła choroba układu oddechowego. Palenie tytoniu jest główną przyczyną przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), stanu, w którym gromadzenie się śluzu wypełnionego ropą w płucach powoduje bolesny kaszel i bolesne trudności w oddychaniu. Ryzyko rozwoju POChP jest szczególnie wysokie wśród osób, które zaczynają palić w młodym wieku, ponieważ dym tytoniowy znacznie spowalnia rozwój płuc. Tytoń zaostrza również astmę, która ogranicza aktywność i przyczynia się do niepełnosprawności. Wczesne zaprzestanie palenia jest najskuteczniejszym sposobem na spowolnienie postępu POChP i poprawę objawów astmy.
Niemowlęta narażone wewnątrzmacicznie na toksyny dymu tytoniowego, poprzez palenie przez matkę lub narażenie matki na bierne palenie, często doświadczają zmniejszonego wzrostu i funkcji płuc. Małe dzieci narażone na bierne palenie są narażone na ryzyko wystąpienia i zaostrzenia astmy, zapalenia płuc i zapalenia oskrzeli oraz częstych infekcji dolnych dróg oddechowych.
Na całym świecie szacuje się, że 165 000 dzieci umiera przed 5 rokiem życia z powodu infekcji dolnych dróg oddechowych spowodowanych biernym paleniem. Ci, którzy żyją w dorosłości, nadal cierpią na konsekwencje zdrowotne narażenia na dym z drugiej ręki, ponieważ częste infekcje dolnych dróg oddechowych we wczesnym dzieciństwie znacznie zwiększają ryzyko rozwoju POChP w wieku dorosłym.
Gruźlica. Gruźlica (TB) uszkadza płuca i zmniejsza czynność płuc, co dodatkowo pogarsza palenie tytoniu. Składniki chemiczne dymu tytoniowego mogą wywoływać utajone infekcje gruźlicy, na które zaraża się około jednej czwartej wszystkich ludzi. Aktywna gruźlica, połączona ze szkodliwym wpływem palenia tytoniu na zdrowie płuc, znacznie zwiększa ryzyko niepełnosprawności i śmierci z powodu niewydolności oddechowej.
Zanieczyszczenie powietrza. Dym tytoniowy jest bardzo niebezpieczną formą zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach: zawiera ponad 7 000 chemikaliów, z których 69 powoduje raka. Chociaż dym może być niewidoczny i bezwonny, może pozostawać w powietrzu przez pięć godzin, narażając na ryzyko raka płuc, przewlekłe choroby układu oddechowego i zmniejszoną czynność płuc.
Najskuteczniejszym środkiem poprawy zdrowia płuc jest ograniczenie używania tytoniu i narażenia na bierne palenie. Jednak wiedza wielu grup społeczeństwa, a zwłaszcza palaczy, na temat wpływu na zdrowie płuc ludzi z palenia tytoniu i narażenia na bierne palenie jest nadal niska w niektórych środowiskach. Pomimo mocnych dowodów na szkodliwość tytoniu dla zdrowia płuc, potencjał kontroli tytoniu w poprawie zdrowia płuc pozostaje niedoceniany.
Rodzice i inni członkowie społeczności powinni również podejmować środki w celu promowania własnego zdrowia i zdrowia swoich dzieci, chroniąc je przed szkodami spowodowanymi przez tytoń.
Rak płuc to jeden z najczęstszych i najgorzej rokujących nowotworów złośliwych. Wywołuje go m.in. narażenie na substancje toksyczne, w tym dym tytoniowy, zanieczyszczone powietrze, a także bierne palenie.
Palenie tytoniu, a więc nie tylko papierosów, ale również e-papierosów, fajki, cygar czy tzw. fajki wodnej (shishy) jest najsilniejszym czynnikiem ryzyka choroby nowotworowej płuc. Mniej niebezpieczne, ale także stwarzające zagrożenie jest oddychanie dymem papierosowym, czyli tzw. palenie bierne, na które bardzo często narażone są dzieci. Ryzyko rozwoju raka płuc wzrasta wraz z czasem trwania nałogu oraz ilością wypalanych papierosów (tytoniu).
Oczywiście, że istnieje szansa na zminimalizowanie ryzyka nowotworu płuc, pierwszą i podstawową radą jest rzucenie palenia. Im więcej czasu upłynęło od rzucenia nałogu tym ryzyko zachorowania na raka płuc jest mniejsze.
Korzyści z rzucenia nałogu jakim jest nałóg papierosowy nie dotyczą tylko zmniejszonego ryzyka zachorowania na raka płuc, dzięki odstawieniu tytoniu możemy uniknąć wielu innych schorzeń, na przykład serca, naczyń krwionośnych i wiele innych.

mat. PSSE w TL