TOMASZÓW Otwarcie wystawy „Doktor Janusz Peter – w 130. rocznicę urodzin”
Otwarcie wystawy „Doktor Janusz Peter – w 130. rocznicę urodzin”
w siedzibie Muzeum Regionalnego w Tomaszowie Lubelskim
przy ul. Wyspiańskiego 8a (dawny internat)
26 listopada 2021 r. (piątek), godz. 13.00
w programie:
– powitanie gości
– odczyt: „Dr Janusz Peter pierwszy obywatel naszego miasta” – Robert Czyż, „Rodzina Peterów, galicyjskie korzenie, polski patriotyzm” – dr Karolina Grodziska
– premierowy pokaz filmu „Heros”, reżyseria Adam Kulik
– wystąpienia zaproszonych gości
– oprowadzanie po wystawie przez Joannę Dziurę – kuratora wystawy
– poczęstunek
Wystawa czasowa „Doktor Janusz Peter – w 130. rocznicę urodzin” dofinansowana ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury”.
Wystawa przygotowana ze zbiorów własnych Muzeum Regionalnego w Tomaszowie Lubelskim oraz: Biblioteki Lekarskiej im. Stanisława Konopki w Warszawie, Archiwum Państwowego w Zamościu, Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Tomaszowie Lubelskim, Szkoły Podstawowej nr 3 im. dra J. Petera w Tomaszowie Lubelskim, zbiorów prywatnych dr Karoliny Grodziskiej
Wystawa czynna do 28 lutego 2022 r.
Janusz Peter
Urodził się w Skolem w 1891 r. Uczył się Bełzie, do szkoły średniej uczęszczał we Lwowie. Studia rozpoczął na Wydziale Prawa, wkrótce przeniósł się na Wydział Lekarski. Kiedy wybuchła w 1914 r. wojna, Janusz Peter został wcielony do armii austriackiej. Od 1919 r. pełnił służbę w wojsku polskim. Dyplom lekarski uzyskał w 1923 r., zaś w 1927 przybył do Tomaszowa Lubelskiego, gdzie objął stanowisko dyrektora szpitala powiatowego. Oprócz wielkich zasług w rozwoju kierowanej przez siebie placówki, był też kolekcjonerem i miłośnikiem miejscowej historii, którą starał się skwapliwie dokumentować. Pod koniec swojego życia założył muzeum, którego kontynuacją jest obecne Muzeum Regionalne w Tomaszowie Lubelskim, noszące imię swojego założyciela.
Janusz Peter zmarł w 1963 r. pozostawiając po sobie kilkadziesiąt publikacji z zakresu medycyny oraz historii regionu. Jednym z jego największych dzieł są zebrane relacje z okresu II wojny światowej, noszące tytuł: „Tomaszowskie za okupacji”.
fragmenty z katalogu do wystawy tekstu „Cóż łatwiejszego, jak w szpitalu założyć muzeum regionalne?” autorstwa Karoliny Grodziskiej:
„[…] Historyczna pasja Janusza Petera nie ograniczała się jednak do – możliwie jak najpełniejszego – udokumentowania wydarzeń okupacyjnych. Głęboko tkwiły w nim zamiłowania archeologiczne i krajoznawcze, odległe echa spotkania w dzieciństwie z nocującym w domu jego rodziców Zygmuntem Glogerem, badającym wówczas kurhan pod Żużelem koło Bełza […] Po osiedleniu się w Tomaszowie Janusz Peter rozwinął zbieractwo; umiejętnie wykorzystując zarówno swój autorytet lekarza wobec rolników, nieznających naukowej wartości wyoranych lub wykopanych znalezisk, jak i – przyjmując owe znaleziska w charakterze ekwiwalentu za prywatną wizytę lekarską. […]”
Z listu Felicji Peterowej do siostry i siostrzenic: „wuj ma nawrót historyczno-pamiętnikarski, cały urlop zdrowotny zamiast leżeć, robi album fotografii tomaszowskich ze szczególnym uwzględnieniem szpitala. Coś mówi o muzeum w gimnazjum w Tomaszowie, boję się, że będzie go zakładał, niespokojny fantasta!”
fot. na plakacie i zaproszeniu: Janusz Peter „Autoportet”, pastel, papier, 1908 r., ze zbiorów Głównej Biblioteki Lekarskiej w Warszawie