Podatek od darowizny – jak go rozliczyć?

Darowizna to bezinteresowne przekazanie składnika majątku w wymiarze pieniężnym lub niepieniężnym), które nie pociąga za sobą skutków korzyści materialnych. Ten szlachetny gest pociąga za sobą najczęściej powstanie obowiązku zapłaty podatku od spadku i darowizn, a wyjątkiem objęte są tylko osoby z najbliższej rodziny.

Moment przekazania darowizny to fakt, który wywołuje skutek podatkowy tylko po stronie obdarowanego, darczyńca natomiast nie płaci żadnego podatku. Wykazuje się ją w deklaracji SD-1, SD-2, SD-3 lub SD-Z2 i nie jest ona w żaden sposób związana z deklaracją PIT składaną za cały rok podatkowy.
Wysokość podatku uzależniona jest od rodzaju otrzymanej darowizny, a sytuacje związane z przekazywaniem dóbr materialnych lub niematerialnych reguluje ustawa o podatku od spadku i darowizn. Darowizna może zostać przekazana w formie gotówkowej lub materialnej a podatek od otrzymanej darowizny uzależniony jest od jej wysokości oraz od kogo podatnik ją otrzymał.

Biorąc pod uwagę dwie wymienione wcześniej informacje, trzeba zakwalifikować darowiznę do jednej z trzech grup:
– pierwsza grupa podatkowa: mąż lub żona, wstępni (rodzice, dziadkowie i pradziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki i prawnuki), pasierb, ojczym, macocha, brat lub siostra, teść lub teściowa, zięć, synowa;
– druga grupa podatkowa – zstępni rodzeństwa, czyli wnuki siostry, dzieci brata; rodzeństwo rodziców, małżonkowie i zstępni pasierbów, rodzeństwo małżonków i małżonkowie rodzeństwa; małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych – na przykład żona wnuka;
– trzecia grupa podatkowa – pozostałe osoby, poza pierwszą i drugą grupą podatkową.

Każdej grupie została przypisana odpowiednia kwota, do której wysokości nie ma obowiązku zapłaty podatku i przedstawiają się one następująco: 9 637 zł (grupa pierwsza), 7 276 zł (grupa druga), 9 637 zł (grupa pierwsza).
W pierwszej grupie podatkowej wyodrębnia się dodatkową grupę 0, którą stanowią następujące osoby: małżonek, wstępni, zstępni, rodzeństwo, macocha lub ojczym. Jeżeli przekazanie darowizny nastąpi między osobami z tej grupy, to następuje całkowite zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku. Istnieje jednak dodatkowe wymaganie, by kwota wyższa niż kwota wolna, została zgłoszona do urzędu skarbowego a wcześniej udokumentowana.
Limit każdej kwoty w poszczególnych grupach wiąże się z łączną sumą darowizn otrzymanych od jednej osoby przez okres pięciu lat.

Zgodnie z art.7 ust. 2 tej ustawy obowiązkiem zapłaty podatku nie jest objęta ta część majątku, która została wydana w zgodzie z wolą darczyńcy lub spadkodawcy. Jeżeli na osobę, która otrzymała spadek lub darowiznę spoczął obowiązek wykonania polecenia, to wówczas ta wartość zmniejsza podstawę opodatkowania, ponieważ jest traktowana jako ciężar spadku lub darowizny.

W momencie gdy otrzymana darowizna przekracza kwotę wolną, to podatnik ma obowiązek zgłoszenia tego faktu do Urzędu Skarbowego w terminie sześciu miesięcy, na druku SD-Z2.

Usługa Twój e-PIT pozwala na przekazaniu darowizny w postaci 1% podatku na cele organizacji posiadającej status opp (organizacja pożytku publicznego), na podstawie wpisanego w odpowiednią rubrykę numeru KRS. Realizacja celów w obszarze działalności pożytku publicznego gwarantuje przekazanie określonej kwoty podatku. Zarówno mała jak i duża kwota 1% podatku nie obciąża w żaden sposób podatnika, gdyż jest odliczana od podatku należnego dla budżetu państwa.

Osoba fizyczna, która przekazała darowiznę tylko i wyłącznie w formie przelewu na rachunek bankowy, jeżeli chodzi o formę pieniężną, może odliczyć ją od swojego dochodu w zeznaniu rocznym. Darowizna materialna powinna być potwierdzona dokumentem, który będzie zawierał jej wartość, czyli pisemna lub notarialna umowa darowizny.
Przedsiębiorca, który rozlicza się na zasadzie ryczałtu ewidencjonowanego lub metodą progresywną a przekazał darowiznę, ma możliwość odliczenia jej od dochodu pod warunkiem spełnienia kilku wymogów. Wartość przekazanej darowizny nie jest wyższa nić 6% dochodu podatnika i została przekazana na rzecz organizacji religijnych, pożytku publicznego czy związanych z krwiodawstwem.

Artykuł powstał przy współpracy z portalem Pitax.pl. Dzięki PITax rozliczysz swoje podatki w prosty i wygodny sposób nie wychodząc z domu.